Ben jij er ook zo een, die aardig gevonden wil worden?

Ben jij er ook zo een, die aardig gevonden wil worden?

Als kleine jongen had ik een tante waar ik regelmatig moest logeren. Ja, moest, omdat mijn moeder ziek was en mijn vader hard moest werken. En wanneer ik, naar de mening van mijn opvoedende tante, recalcitrant was, werd mij ingepeperd dat ik liever en vooral aardig moest zijn. Op de kleuterschool had ik ook al zo’n didactische lerares. Toen ik een keer geplaagd werd en mij verweerde, kreeg ik te horen dat ik vooral ‘aardig moest zijn’.

Nu, bij het begeleiden en coachen van mensen, kom ik het thema ‘aardig gevonden worden’ herhaaldelijk tegen. Veel mensen worstelen met het feit dat ze aardig gevonden willen worden. Ze gaan zich aanpassen aan de verwachtingen van de omgeving. Immers, wanneer je aardig bent naar een ander, voldoe je aan een bepaalde (culturele) norm. Ik bedoel ‘wie goed doet, goed ontmoet’ en dat soort dingen.

Nog een stapje verder

Helemaal verwarrend werd het voor mij toen ik mij verdiepte in het Boeddhisme. Hier wordt gesproken over compassie. Het is niet alleen zaak om aardig en voorkomend te zijn naar eenieder, maar ook begripvol en inlevend te zijn als het gaat om de pijn van anderen. Er ontstond in mij een soort missie in de trant van ‘ik moet in alle situaties aardig voor en meelevend met anderen zijn’; want pas dan word ik volledig geaccepteerd.

Laten we het helder maken

Compassie of medelevend zijn is alleen van waarde als het volledig oprecht is. Anders is het een trucje om ‘in het pulletje’ te vallen en aardig gevonden te worden. George Gurdjieff, en later Chogyam Trungpa Rinpoche, spraken over “idiot compassion”, een vorm van medelevend zijn puur om het eigen belang te dienen. Het is oneerlijk en onzuiver.

Daarbij komt dat wanneer je je inleeft in iemand anders zijn situatie, het verdriet, de pijn voelt, gaat het ook om je eigen pijn. Je kan de pijn bij een ander alleen herkennen als die ook (voor een deel) in jezelf leeft. Compassie is delen en ontwikkelen.

En ook aardig gevonden willen worden is onzuiver en een vorm van (zelf)manipulatie. De Engelse term ‘sweet talk’, of zoals wij het zeggen ‘iemand naar de mond praten’, geeft aan dat we een gedragstrucje toepassen om maar in het pulletje te vallen en een bepaald doel te bereiken.

Hoe kun je je anders opstellen?

Laat ik het even bij mijzelf houden. Ik ben echt heel aardig (ja, ja), vriendelijk en voorkomend. Ik ben absoluut iemand waar mensen zich prettig bij voelen. Én, ik ben ook niet aardig, bot en soms boos. Het zijn allemaal onderdelen van mijn emotionele spectrum en door de jaren heen leer ik al deze emoties te zien, te benoemen. Ze mogen er zijn omdat ze er zijn.

Kortom, soms ben ik aardig en inlevend. En soms ben ik dat niet. Wat ik probeer, in alle situaties, is om te benoemen wat er op dat moment bij mij leeft. Wat ik zie en ervaar. Zonder enig doel en zeker zonder dubbele agenda. En altijd vanuit liefdevol respect voor de ander. En inderdaad, dat is soms een beetje schrikken voor diegenen die nog vastzitten in ‘beleefdheidsgewoonten’.

Vrijkomen

Een mooie term ‘vrijkomen’. Ik probeer ermee aan te geven dat wanneer je altijd maar aardig gevonden wilt worden, altijd maar rekening houdt met anderen, je niet eerlijk bent. Niet naar de ander en niet naar jezelf. Het is bij veel mensen een aangeleerd, ‘pleasend’ gedrag dat hun in de weg zit. Het zorgt vaak ook voor misverstanden met anderen. Soms weten de mensen gewoonweg niet wat ze aan je hebben. Het gevaar van meewaaien met alle winden ligt op de loer. En uiteindelijk resulteert het in frustratie of conflict. Daarom: wees niet altijd aardig maar eerlijk en deel wat jij voelt en vindt. Leer om je ruimte in te nemen. En echt waar, je zult verbaasd staan wat het je kan opleveren en hoe positief de mensen in je omgeving zullen reageren. Althans, zeker het grootste deel ervan!

Tekstredactie: Heemskerk Tekst & Taal. Foto gemaakt door StockSnap gevonden via Pixabay